H. 1332-1336 ( M. 1913-1917 ) TARİHLİ ÇANAKKALE ŞER‘İYYE SİCİLİ

KİTAPYURDU - SATIN ALMAK İÇİN TIKLAYIN

GOOGLE PLAY - SATIN ALMAK İÇİN TIKLAYIN

E- ISBN: 978-625-7047-17-3

Baskı Sayısı: 1

Sayfa Sayısı: 470

Yayın Tarihi: Haziran 2020

Dili: Türkçe

Kitap Hakkında:

Tarih araştırmalarının objektif olması için öncelikle birinci el kaynaklardaki bilgilerden yararlanılmalıdır. Bu açıdan arşiv belgeleri tarih araştırmalarında çok önemli bir yere sahiptir. Özellikle son zamanlarda şehir tarihçiliği üzerinde yoğunlaşan tarih alanındaki çalışmalar da arşiv belgelerine dayandırılmaktadır. Bu bağlamda şer‘iyye sicilleri de toplumların sosyal ve ekonomik yapılarının, kültürlerinin biçimlendiği yerleşim birimleri olan şehirlerin incelenmesinde önemli bilgiler içermektedir. Osmanlı Devleti’nin mahkeme kayıtları olan şer‘iyye sicilleri, objektif ve güvenilir araştırma malzemeleridir. Şer‘iyye sicilleri, bazı hukuki düzenlemelerle, ferman ve hükümleri içeren ait olduğu yerin, sosyal ve ekonomik hayatını yansıtan mahkeme kararlarıdır. Bu siciller incelenmeden Osmanlı Devleti’nin siyasî, idarî ve sosyal tarihini hakkıyla ortaya koymak mümkün değildir. Kadı Sicilleri şehir ve yerel tarihlerin kaynağı olduğu gibi, önemli adların (yer isimlerinin, köy adlarının vb.) ve tarihî müesseselerin ayrıntılarını tespit etmekte de birinci derecede önem taşımaktadır. Şer‘iyye sicilleri aynı zamanda bulundukları yerin ekonomik hayatına dair orijinal tarihî vesikalardır. Özellikle yerel tarih için birinci elden kaynak olan şer‘iyye sicilleri ile ilgili çalışmalar henüz istenen seviyede değildir. Tarihi aydınlatması açısından incelemeye değer bu vesikaların pek çoğunun transkripsiyonu dahi yapılmamıştır. Bugüne kadar sadece dört adet (1830-1852 yıllarını kapsayan) Çanakkale Şer‘iyye Sicili’nin trankripsiyon ve değerlendirilmesi yapılabilmiştir. İncelediğimiz 165 No’lu Çanakkale Şer‘iyye Sicili Defteri 1913- 1917 döneminde tutulmuş kayıtlardan oluşmaktadır. Bu çalışmaya başlarken; 165 No’lu Çanakkale Şer‘iyye Sicili, Çanakkale Savaşları’nın halk üzerindeki etkileri, savaş dönemindeki Çanakkale’nin sosyo-ekonomik yapısı hakkında bilgi edinilebilecek bir kaynak olarak düşünüldü. Ancak, trankripsiyon ve değerlendirmede de görüleceği üzere bu konu hakkında fazla bir bilgiye ulaşılamamıştır. 165 No’lu Şer’iye Sicili defteri 99 varak, 198 sayfadır. Defterin yıpranmış olduğundan okunamayan kısımlarını (silik) işareti ile, doğru okunduğundan emin olunamayan kelimeleri (?) ile gösterilmiştir. Sahife numaraları ve derkenarlar [ ] içinde ve metinde olması gerektiği halde kâtip tarafından sehven yazılmamış kısımlar ( ) ile gösterilmiştir. Metinde üzeri çizilerek iptal edilmiş kelime ve cümleler dipnotta belirtilmiştir. Metinde geçen kitap isimleri italik olarak, diğer kitaplardan alınmış Arapça ibareler kalın ve italik olarak yazılmıştır. Çalışmada Çanakkale şehrinin hukukî, sosyal ve ekonomik yapısı 165 No’lu Şer’iye Sicil defterine dayanılarak değerlendirilmiştir. Giriş kısmında şer‘iyye sicillerinin önemi ve Çanakkale şer‘iyye sicilleri hakkında bilgi verilmiştir. I. Bölümde, 165 No’lu Şer’iye Sicili defterinin transkripsiyonu verilmiştir. II. Bölümde, bu defterin değerlendirilmesi yapılmış, idari, sosyal ve ekonomik yapısı verilmiştir.